ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΑ σημαίνει να κοιτάζεις προς τα μέσα από πάρα πολύ κοντά.

ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ σημαίνει το να είσαι σε θέση να κοιτάζεις προς τα έξω.

Ένα εξωστρεφές άτομο είναι κάποιος που είναι ικανός να εξετάζει την περιοχή στην οποία ζει ή εργάζεται. Ένα εσωστρεφές άτομο μπορεί να κοιτάζει μόνο προς τα μέσα, στον εαυτό του.

Το άτομο που μπορεί να κοιτάζει τον κόσμο γύρω του και να τον βλέπει πολύ αληθινό και πολύ λαμπερό, βρίσκεται, φυσικά, σε κατάσταση εξωστρέφειας. Μπορεί, μ’ άλλα λόγια, να «δει προς τα έξω». Μπορεί επίσης να δουλέψει. Μπορεί να δει τα πράγματα που πρέπει να διευθετηθούν και να χειρίζεται και να ελέγχει εκείνα τα πράγματα που πρέπει να χειριστεί και να ελέγξει. Ταυτόχρονα, μπορεί να επιλέξει να κάτσει και να παρακολουθήσει εκείνα τα πράγματα που δεν πρέπει να ελέγχει και να δείξει ενδιαφέρον γι’ αυτά.

Το άτομο που είναι εσωστρεφές, είναι ένα άτομο που, πιθανόν, έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια της εξάντλησης πριν από αρκετό καιρό. Έχει την προσοχή του στον εαυτό του (η προσοχή του είναι «κολλημένη» σε παλιά τραύματα που εξακολουθούν ακόμα να είναι σε θέση να τον κάνουν να νιώσει άσχημα). Αυτό μπορεί να συνεχιστεί μέχρι που το άτομο να κοιτάζει πάντα μέσα του και όχι προς τα έξω. Αποφεύγει να κοιτάξει τα στερεά αντικείμενα γύρω του όπως τους τοίχους, το πάτωμα, τα γραφεία, τα αυτοκίνητα κ.λπ. Οι άνθρωποι και τα πράγματα γύρω του, του φαίνονται σαν να μην είναι πραγματικά.

Ας εξετάσουμε τώρα το ίδιο το θέμα της εργασίας. Εργασία είναι η κατεύθυνση προσοχής και δράσης προς τους ανθρώπους ή τα αντικείμενα που βρίσκονται σ’ έναν χώρο.

Όταν κάποιος δεν είναι πια σε θέση να κοιτάξει τους ανθρώπους ή τα αντικείμενα ή τον χώρο στον οποίο βρίσκεται, αρχίζει να αισθάνεται σαν «χαμένος». Είναι σαν να περπατάει τριγύρω σ’ ένα είδος καταχνιάς ή πολύ ελαφριάς ομίχλης. Τα πράγματα δεν του φαίνονται αληθινά και δεν είναι ικανός να ελέγξει τα πράγματα γύρω του. Έχει ατυχήματα, είναι κακότυχος, και υπάρχουν πράγματα που στρέφονται εναντίον του επειδή απλώς δεν τα χειρίζεται ή δεν τα ελέγχει ή ούτε καν τα παρατηρεί σωστά. Σ’ ένα τέτοιο άτομο, το μέλλον φαίνεται πολύ άσχημο – τόσο άσχημο που μερικές φορές δεν μπορεί καν να το αντιμετωπίσει. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό το άτομο είναι πάρα πολύ εσωστρεφές.

Στη δουλειά, η προσοχή του είναι «κολλημένη» σε αντικείμενα τα οποία, συνήθως, απέχουν μόνο μερικά μέτρα μακριά του. Βάζει την προσοχή του περισσότερο στα πράγματα εκείνα που μπορεί να φτάνει με τα χέρια του, όπως τα στιλό, τα βιβλία, τους υπολογιστές, τα κινητά τηλέφωνα κ.λπ. Αυτό αποστρέφει την προσοχή του από την εξωστρέφεια και τον κάνει να κοιτάζει σε κάποιο σημείο μπροστά στο πρόσωπό του. Η προσοχή του «κολλάει» εκεί. Αν τα πράγματα με τα οποία δουλεύει είναι παρόμοια με κάποιον παλιό τραυματισμό ή εγχείρηση, πολύ πιθανόν να θυμηθεί κάποια παλιά άσχημη εικόνα – και έτσι αποκτά τους πόνους, τις αρρώστιες και το αίσθημα της κούρασης ή της απελπισίας που είχε κατά τη διάρκεια εκείνου του τραυματισμού. Καθώς η προσοχή του είναι συνεχώς «κολλημένη» σε αυτό τον τομέα της ζωής του, συχνά αρχίζει να κοιτάζει μόνο τα προηγούμενα ατυχήματα και τις άσχημες στιγμές που βίωσε – ακόμα κι όταν δε δουλεύει.

Ας πάρουμε για παράδειγμα κάποιον που εργάζεται ως λογιστής σε μια εταιρεία. Αυτός κοιτάζει διαρκώς σε βιβλία και υπολογιστές και χαρτιά που είναι σε σταθερές αποστάσεις από τα μάτια του. Μετά από λίγο, μπορεί να δει μόνο τα πράγματα που είναι κοντά του και χρειάζεται γυαλιά για να δει πιο μακριά. Τα μάτια του προσηλώνονται πιο εύκολα σε μια συγκεκριμένη απόσταση. Επομένως, καθώς προσηλώνει την προσοχή του εκεί, αρχίζει να αποτραβιέται ακόμα κι από εκείνο το σημείο, μέχρι που η εστίασή του να μη φτάνει καν στην οθόνη του δικού του υπολογιστή. Θα πρέπει να αγοράσει ένα ισχυρότερο ζευγάρι γυαλιά για να μπορεί να δει την οθόνη του υπολογιστή πιο καθαρά. Η όρασή του και η προσοχή του είναι σχεδόν ίδιες – και οι δυο είναι ανεπαρκείς και γίνονται όλο και πιο αδύναμες.

Το άτομο που εργάζεται με μια μηχανή ή έναν υπολογιστή ή βιβλία ή αντικείμενα που βρίσκονται συνεχώς σε μια σταθερή απόσταση από το ίδιο, φεύγει από τη δουλειά του και προσπαθεί να διατηρήσει την προσοχή του προσηλωμένη ακριβώς εκεί που ήταν στη δουλειά του. Μ’ άλλα λόγια, η προσοχή του δε φεύγει ποτέ πραγματικά από τη δουλειά του. Παρόλο που γυρίζει σπίτι εξακολουθεί πραγματικά να «κάθεται στο γραφείο». Η προσοχή του εξακολουθεί να είναι «κολλημένη» στο περιβάλλον της δουλειάς του. Και πάλι, αν η περιοχή όπου δούλευε και το σπίτι του είναι παρόμοια με κάποιον τραυματισμό ή ατύχημα (και ποιος δεν έχει τουλάχιστον ένα απ’ αυτά;) αρχίζει να νιώθει αδύναμος ή κουρασμένος.

Υπάρχει κάποια λύση γι’ αυτό; Μόνο ένας εκπαιδευμένος Scientologist θα μπορούσε να χειριστεί πλήρως αυτή τη δυσκολία – αλλά ο εργαζόμενος έχει κάτι που μπορεί κάνει.

Ανεξάρτητα από το αν είσαι ένα άτομο υπεύθυνο για τα χρήματα, ή ένας υπάλληλος γραφείου ή ένα στέλεχος ή ένα άτομο που χειρίζεται μια μηχανή, το λάθος πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι: να φύγεις από τη δουλειά, να πας στο σπίτι, να καθίσεις και να εστιάσεις την προσοχή σου σ’ ένα αντικείμενο που, λίγο πολύ, βρίσκεται στην ίδια απόσταση από εκείνο που κοιτάς συνεχώς στη δουλειά.

Στην περίπτωση ενός επιστάτη που είναι υπεύθυνος για μια ομάδα εργατών σ’ ένα εργοστάσιο, για παράδειγμα, που μιλάει συνεχώς σε ανθρώπους που βρίσκονται σε ορισμένη απόσταση από τον ίδιο, αυτό που δεν πρέπει να κάνει είναι να πάει στο σπίτι και να μιλήσει στη γυναίκα του από την ίδια απόσταση. Πριν καν να το καταλάβει, αυτή θα λαμβάνει εντολές λες και είναι ένας από τους εργάτες του στο εργοστάσιο!

Ακόμα χειρότερο είναι να πας σπίτι και να καθίσεις να διαβάσεις μια εφημερίδα, να φας βραδινό και να πας για ύπνο. Αν ένα άτομο εφάρμοζε το μοτίβο τού να δουλεύει όλη μέρα και μετά να κάθεται το βράδυ «να ξεκουραστεί» διαβάζοντας ένα βιβλίο ή μια εφημερίδα, είναι σίγουρο ότι, αργά ή γρήγορα, θ’ άρχιζε να νιώθει πάρα πολύ εξαντλημένο. Και στη συνέχεια, μετά από λίγο, θα έπεφτε ακόμα πιο χαμηλά και ούτε καν θα αναρωτιόταν για την απροθυμία του να κάνει κάποια πράγματα που κάποτε του ήταν πολύ εύκολο να τα κάνει.

Υπάρχει κάτι που θα ’πρεπε να κάνει; Ναι, υπάρχει. Ένα άτομο που έχει την προσοχή του συνεχώς καθηλωμένη σε κάποιο αντικείμενο ή σε κάποια απόσταση από τα μάτια του κατά τη διάρκεια της δουλειάς, μετά τις ώρες εργασίας θα πρέπει να επικεντρώνει την προσοχή του σε κάτι διαφορετικό.