Οι άνθρωποι αναζητούν ένα λιγότερο απειλητικό περιβάλλον ή, τουλάχιστον, έναν τρόπο να επιβιώνουν καλύτερα στο περιβάλλον στο οποίο ζουν.

Ένα άτομο έχει ταυτίσει τα πάντα (τα κάνει να φαίνονται το ίδιο) μ’ εκείνο το μέρος του περιβάλλοντος που είναι απειλητικό. Αν το βάλει κάποιος να τα διαφοροποιήσει (να μπορεί να δει τη διαφορά) και να ανακαλύψει ότι υπάρχουν κάποια μέρη του περιβάλλοντος που δεν είναι απειλητικά, τότε θα σημειώσει σημαντική πρόοδο.

Η ιδέα και μόνο ότι θεωρεί πως το περιβάλλον είναι επικίνδυνο και ότι μπορεί να το καταβάλλει και το ότι δε γνωρίζει από πού ακριβώς προέρχεται αυτός ο κίνδυνος ή το γεγονός ότι αισθάνεται καταβεβλημένο, αυτή η ιδέα από μόνη της εμπεριέχει πάρα πολλή σοφία. Δεν του είχε περάσει ποτέ από το μυαλό. Απλώς το ένιωθε όλη την ώρα.

Μπορείς να βοηθήσεις το άτομο, βάζοντάς το να παρατηρήσει κάποιες περιοχές του περιβάλλοντός του και να αντιληφθεί ότι αυτό παρουσιαζόταν πιο επικίνδυνο απ’ ό,τι πραγματικά είναι. Παρατηρώ σημαίνει κοιτάζω ή εξετάζω κάτι προσεκτικά.

Αυτό που προσπαθείς να κάνεις είναι απλώς να βάλεις το άτομο να παρατηρήσει το περιβάλλον του και να διαπιστώσει ότι είναι λιγότερο απειλητικό απ’ ό,τι είχε οδηγηθεί να πιστεύει.

Το μόνο που χρειάζεται να κάνει το άτομο είναι να μελετήσει λίγο το περιβάλλον του.

Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι αξιοσημείωτα. Η φυσική και η διανοητική του εγρήγορση μπορούν να βελτιωθούν. Μπορείς να βελτιώσεις τη φιλοδοξία του και το επίπεδο δράσης του σ’ αυτό με το οποίο ασχολείται. Η υγεία του ίσως πράγματι να βελτιωθεί λιγάκι.

Τι αναμένει το άτομο; Μπορεί να είναι μόνο αυτό: ότι δε θα φοβάται πια τόσο πολύ, όταν χτυπάει το κουδούνι. Μιλάμε τώρα για μια πολύ μικρή βελτίωση. Παρ’ όλα αυτά, αυτή η βελτίωση θα του ήταν εξαιρετικά πραγματική.

Όταν ξυπνάει το πρωί, δεν έχει αυτό το γεμάτο αγωνία συναίσθημα ότι κάτι φοβερό πρόκειται να συμβεί. Αυτό μπορεί να μην εξαφανιστεί τελείως, αλλά ίσως να έχει μικρότερη ένταση. Θα είναι λίγο πιο δραστήριο στη ζωή.

Πιθανά να έχει μεγαλύτερο όφελος απ’ ό,τι αναμένεις και, επίσης, μεγαλύτερο απ’ ό,τι αναμένει το ίδιο.

Ορίστε οι διαδικασίες που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να το πετύχεις αυτό:

1. Μη Διαβάζεις Εφημερίδα για Δύο Εβδομάδες

Πες στο άτομο: «Μη διαβάζεις εφημερίδα για δύο εβδομάδες και θα νιώσεις καλύτερα».

Αν δε διαβάσει εφημερίδα για δύο εβδομάδες, φυσικά και θα νιώσει καλύτερα.

Μετά πες του: «Τώρα διάβασε εφημερίδα για μία εβδομάδα και θα δεις ότι θα αισθάνεσαι χειρότερα στο τέλος της εβδομάδας. Μετά απ’ αυτό αποφάσισε αν θα πρέπει να δίνεις προσοχή στις εφημερίδες ή όχι».

Αυτό θα μπορούσε να γίνει σαν ένα απλό πείραμα. Δεν είναι καν ένα δαπανηρό πείραμα. Στην πραγματικότητα, είναι πιο οικονομικό το να μην αγοράζει εφημερίδες από το να τις αγοράζει.

2. Κοίταξε Γύρω στο Περιβάλλον και Βρες Κάτι που Δεν Αποτελεί Απειλή

Πες του:

«Κοίταξε γύρω στο περιβάλλον και βρες κάτι που δεν αποτελεί απειλή για σένα».

Ή ας πούμε ότι το άτομο ανησυχεί πολύ πως θα πέσουν πάνω του πράγματα. Πες του:

«Κοίταξε εδώ γύρω και βρες κάτι που δεν πρόκειται να πέσει πάνω σου».

Μετά από λίγο, ίσως, να βρει κάπου ένα πράγμα. Πρέπει να τον κάνεις να βρει εκείνο το ένα πράγμα που δε θα πέσει πάνω του και θα νιώσει πολύ καλύτερα. Μπορεί ακόμη και να συνειδητοποιήσει ότι απλώς νόμιζε πως τα πάντα επρόκειτο να πέσουν πάνω του. Σου το έχει ήδη πει, αλλά τώρα το γνωρίζει πραγματικά, έχοντας παρατηρήσει το περιβάλλον.

Κάνε την ερώτηση μέχρις ότου το άτομο να είναι χαρούμενο ή ανακουφισμένο και να έχει μια συνειδητοποίηση σχετικά με τον εαυτό του, το περιβάλλον ή τη ζωή γενικά.

Κάθε άτομο έχει διαφορετικό περιβάλλον από ένα άλλο άτομο, οπότε ίσως να πρέπει να προσαρμόσεις τη διατύπωση. Ωστόσο, ορίστε ένα παράδειγμα λανθασμένης διατύπωσης: ας πούμε ότι κάποιος ανησυχεί πολύ σχετικά με κάτι που γίνεται στην Κίνα. Το να πεις στο άτομο: «Λοιπόν, τι είδους απειλή ήταν για σένα οι Κινέζοι τέλος πάντων κι ανησυχείς τόσο πολύ;» δεν έχει αποτέλεσμα. Το άτομο, τώρα, πρέπει να υποστηρίξει και να εξηγήσει τον τρόπο σκέψης του. Πρέπει να προσπαθήσει να αποδείξει ότι εκείνος έχει δίκιο κι εσύ άδικο. Οπότε, χρησιμοποίησε τη διατύπωση που δίνεται παραπάνω, αλλάζοντάς τη μόνο όταν χρειάζεται.

Μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτή την τεχνική στον εαυτό σου. Μπορεί να ανησυχείς πολύ σχετικά με κάποιο πρόβλημα που έχεις. Μπορείς να αναρωτηθείς:

«Υπάρχει τίποτα εδώ γύρω που να μη σπρώχνει αυτό το πρόβλημα πάνω μου;».

Μπορεί να σου πάρει λίγα λεπτά για να απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση.

Ή μπορεί να κάθεσαι στο γραφείο σου με στοίβες από χαρτιά. Τα πάντα φαίνεται να είναι ακατάστατα. Το γραφείο σου καλύπτεται από χαρτιά που απαιτούν την προσοχή σου. Θα πρέπει να μπορείς να κοιτάξεις τα χαρτιά στο γραφείο σου. Αυτά είναι η πηγή της απειλής. Βρες κάτι σχετικά μ’ αυτά τα χαρτιά το οποίο δεν αποτελεί απειλή. Αυτή η απειλή θα εξισορροπηθεί με την ανακάλυψη.

3. Κάνε έναν Περίπατο

Ένας άλλος τρόπος να βάλεις ένα άτομο να κοιτάξει το περιβάλλον και να ανακαλύψει ότι δεν είναι και τόσο απειλητικό είναι μια τεχνική που λέγεται «Κάνε έναν Περίπατο». Αν ένα άτομο αισθάνεται άσχημα, βάλ’ το να κάνει έναν περίπατο και να κοιτάζει διάφορα πράγματα γύρω του καθώς περπατά. Θα πρέπει πραγματικά να τα κοιτάζει.

Ο λόγος που είναι αποτελεσματικό αυτό είναι ότι το άτομο ανακαλύπτει ότι το περιβάλλον δεν είναι απειλητικό.

Το «Κάνε έναν περίπατο και κοίταζε πράγματα» είναι η πιο ήπια συμβουλή που θα μπορούσες να δώσεις σε κάποιον και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχει αποτέλεσμα, αν το άτομο την ακολουθήσει. Είναι πολύ αποτελεσματικό.

4. Βρες Κάτι που Δεν Είναι Εχθρικό προς Εσένα

Το άτομο νιώθει ότι οι άνθρωποι είναι εχθρικοί (μη φιλικοί ή δείχνουν αντιπάθεια) προς αυτό. Ρώτησέ το:

«Βρες κάτι που λένε ή κάνουν οι άνθρωποι εδώ γύρω που δεν είναι εχθρικό προς εσένα».

ή

«Υπάρχει ένα άτομο στον οργανισμό που δεν είναι ενεργά εχθρικό προς εσένα;»

ή

«Ειπώθηκε κάτι σήμερα που δεν ήταν άμεσα και ξεκάθαρα εχθρικό προς εσένα;».

Συνέχισέ το αυτό μέχρι το άτομο να αισθανθεί καλύτερα, να είναι πιο ευτυχισμένο και να έχει μια συνειδητοποίηση σχετικά με τον εαυτό του, το περιβάλλον ή τη ζωή γενικά.

5. Χειρισμός μιας Απώλειας

Κάποιος που μόλις έχασε το κορίτσι του, ή μια γυναίκα που έχασε τον άντρα της, αισθάνεται τρομερή λύπη και απώλεια, που αντανακλώνται στα πάντα γύρω του. Τα πάντα στο περιβάλλον θυμίζουν στο άτομο τον χαμένο του έρωτα. Για κάποιο διάστημα, θα είναι αδύνατον γι’ αυτό το άτομο να κοιτάζει τριγύρω και να μην έρχεται στη μνήμη του αυτό το άτομο.

Όταν η προσοχή του ατόμου έχει επικεντρωθεί πάρα πολύ σ’ ένα άλλο άτομο, είναι μερικές φορές πολύ, μα πάρα πολύ δύσκολο να μη συσχετίζει τα πάντα μ’ εκείνο το άτομο. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να βρει κάτι που να μην του θυμίζει το άτομο που έχασε. Ίσως χρειαστεί να ψάξει πολύ για να βρει κάτι τέτοιο.

Αυτός είναι ο τρόπος για να ξεπεράσεις μια ερωτική απογοήτευση. Το άτομο έχει ταυτίσει τα πάντα στο περιβάλλον με την αναστάτωση που αισθάνεται. Κατευθύνοντας την προσοχή του σε πράγματα στο περιβάλλον που δε συνδέονται κατ’ αυτόν τον τρόπο και βάζοντάς το να βρει πράγματα που δεν του το θυμίζουν ενεργά το άλλο άτομο, επιτυγχάνεται μια διαφοροποίηση (η ικανότητα κάποιου να παρατηρεί τη διαφορά μεταξύ δύο ή περισσότερων πραγμάτων). Πριν απ’ αυτό, υπήρχε μια συνταύτιση (η αντίληψη ότι κάποιο πράγμα είναι ακριβώς το ίδιο με ένα άλλο). Όπου υπάρχει διαφοροποίηση, μπορεί να επανέλθει η ευφυΐα και η κρίση.

Πες στο άτομο: «Βρες κάτι που δε σου θυμίζει τον/την _________ (όνομα του ατόμου που έχει χάσει)».

Συνέχισε να βάζεις το άτομο να βρίσκει κάτι άλλο που δεν του θυμίζει το άτομο που έχει χάσει, μέχρι να έχει μια συνειδητοποίηση και να αισθάνεται καλύτερα.

6. Βάζοντας Τάξη στη Ζωή

Όταν βάζεις κάποιον να σχεδιάσει μια ζωή στην οποία να μπορεί να ζήσει ήρεμα και χωρίς να απειλείται, αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ζωή που ζει τώρα να γίνεται λιγότερο απειλητική.

Ας πούμε ότι το άτομο πρέπει να κρατήσει τη δουλειά του, παρόλο που δεν πληρώνεται αρκετά. Δεν υπάρχει πιθανότητα να βρει κάποια άλλη δουλειά. Το περιβάλλον τού φαίνεται πολύ εχθρικό. Αυτό το άτομο είναι κλεισμένο μέσα σ’ ένα κουτί που έφτιαξε το ίδιο.

Βάλ’ το να σχεδιάσει μια ζωή που δε θα είναι τόσο απειλητική, ανεξάρτητα από το πόσο παράλογα είναι αυτά που σχεδιάζει ή πώς την ονερεύεται. Θα είναι σε θέση να συνεχίσει να κάνει τη δουλειά του με μεγαλύτερη χαρά και θα αισθάνεται πολύ πιο ήρεμο.

Το βασικό πρόβλημα που έχει ένα άτομο είναι το πώς να βρεθεί σ’ ένα λιγότερο απειλητικό περιβάλλον ή, αν δεν μπορεί να το κάνει αυτό, πώς να αντιμετωπίζει καλύτερα αυτό στο οποίο βρίσκεται.

7. Σταματώντας τα Πράγματα που Προκαλούν Αναστάτωση

Αυτό σημαίνει να βάλεις το άτομο να σταματήσει να κάνει πράγματα που το αναστατώνουν ή να σταματήσει να μιλάει σε άτομα που το αναστατώνουν.

Θα μπορούσες να πεις στο άτομο: «Σταμάτα να κάνεις μερικά από αυτά τα πράγματα που σε αναστατώνουν στη ζωή σου».

Ή ρώτησε το άτομο: «Ποιος σε αναστατώνει; Ε, λοιπόν, μην του μιλάς για λίγο καιρό».

Ή ρώτησέ το: «Μετά από ποιες ασχολίες αισθάνεσαι χειρότερα; Λοιπόν, μην τις κάνεις για λίγο καιρό».

Ή θα μπορούσες να το ρωτήσεις: «Ποια πράγματα στο περιβάλλον δεν αποτελούν πραγματικά απειλή για σένα; Εντάξει, βρήκες μερικά απ’ αυτά; Ωραία. Έχε επαφή με αυτά. Δώσε μεγαλύτερη προσοχή σ’ αυτά».